Als u uw woning duurzamer wilt maken, dan zijn er verscheidene manieren waarop dat kan worden gedaan. Allereerst zorgt u voor een goede isolatie van uw dak, muren en vloeren. Vervolgens schaft u een ventilatiesysteem- en een elektrische kookplaat aan. Daarna investeert u in lage temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming of convectoren. Als laatste zorgt u dan voor een apparaat dat geen gas gebruikt om uw water mee te verwarmen.
Veel nieuwbouwwoningen zijn al voorzien van goede isolatie en ook vloerverwarming komt daar veel regelmatiger voor. Om gasloos (en dus duurzamer) te worden, heeft u een apparaat nodig dat uw cv-ketel vervangt. De meest logische opties zijn dan een warmtepomp of een zonneboiler. Beide maken gebruik van duurzame warmtebronnen die al op de aarde aanwezig zijn. De onderstaande informatie over rendement en kosten helpt u bij het maken van een keuze.
Wat is een warmtepomp?
Een warmtepomp is een apparaat waarvan de werking vergelijkbaar is met die van een omgekeerde koelkast. Het trekt geen warmte uit etenswaren, maar uit de omgeving en draagt dit over op het water. Er worden warmtepompen aangeboden die de lucht, de bodem of het (grond) water als bron aanspreken en de warmte die daar gevonden wordt, wordt vervolgens getransporteerd naar een watervat voor middel van koelvloeistof. Bij woningen met lage temperatuurverwarming werken warmtepompen perfect, maar heeft u nog een standaard centraal verwarmingssysteem, dan is een hybride warmtepomp verstandiger. Deze heeft ook een gasketel die kan inspringen als de bron te weinig warmte afgeeft.
Wat is een zonneboiler?
Een zonneboiler werkt met de warmte van de zon. Er worden zonnecollectoren op uw dak geplaatst en daarin bevindt zich een vloeistof. Deze vloeistof neemt de warmte van het water op en transporteert dit naar een reservoir. Het wordt daar dan via een warmtewisselaar aan het water overgedragen. U moet zonnecollectoren niet verwarren met zonnepanelen, want beide gebruiken een andere energiebron. Collectoren werken met de warmte van de zon terwijl panelen met het licht van de zon werken. Er bestaan overigens wel zonnepanelen/collectoren waarmee beide gedaan kan worden.
De opbrengsten per apparaat
De keuze tussen zonneboiler en warmtepomp is niet gemakkelijk. Beide hebben voor- en nadelen en een bepaald prijskaartje. Bovendien zijn zowel zonneboilers als warmtepompen nog niet altijd krachtig genoeg om een bestaande woning het hele jaar door van warm water te voorzien. Warmtepompen worden veel bij nieuwbouw geïnstalleerd, omdat er dan direct aandacht wordt besteed aan de energiezuinigheid van de gehele woning. De opbrengsten per apparaat zullen daarom vaak de doorslaggevende factor zijn. We hebben hier een tabel opgesteld waarin u kunt zien wat u jaarlijks van beide opties ontvangt.
| Apparaat | Gemiddelde besparing gas/jaar | Rendement in €/jaar* |
| Zonneboiler | 200 m3 | €130 |
| Warmtepomp | 850 m3 | €550 |
*bij een gasprijs van €0,65 per m3
Op het eerste gezicht lijken de besparingen van de warmtepomp aanzienlijk, maar dat apparaat gebruikt ook meer stroom. U kunt dan rekenen op een verbruik van circa 2000 kWh per jaar en daarvoor betaalt u in Nederland momenteel gemiddeld €450. De besparingen in euro’s zijn in beide situaties dus eigenlijk vrijwel gelijk.
Een warmtepomp verbruikt geen gas
Een punt wat wel belangrijk is bij het maken van uw overweging, is dat u met een warmtepomp uw gasleidingen kunt laten afsluiten. Daar staat dan wel tegenover dat u een uitstekend geïsoleerde woning moet hebben die met lage temperatuurverwarming wordt verwarmd. Bij de juiste omstandigheden hoeft u met een warmtepomp geen gas meer te gebruiken. Een zonneboiler is wat minder stabiel en het water zal op momenten dat de zon niet schijnt of dat het koud is op een andere manier moeten worden verwarmd.
De kosten
Een andere doorslaggevende factor bij het maken van uw keuze tussen een zonneboiler en een warmtepomp zijn de kosten. En dan is een zonneboiler soms aanzienlijk goedkoper. De kosten per systeem vindt u hier. Deze zijn al inclusief btw en montage.
| Apparaat | Toelichting | Prijs |
| Zonneboiler | Voor een gezin is 5 m2 zonnecollectoren vaak voldoende | €1000 per m2 |
| Hybride warmtepomp | Lucht-water warmtepomp inclusief hr-ketel | €4000 – €7000 per stuk |
| Lucht-water warmtepomp | Enkel lucht-water warmtepomp voor verwarming van al het water | €6000 – €10000 per stuk |
| Water-water warmtepomp | Ingegraven verticaal systeem met putten naar het grondwater | €15.000 en meer |
| Bodem-water warmtepomp | Ingegraven horizontaal buizensysteem onder het oppervlak van uw tuin | €13.000 en meer |
Warmtepomp of zonneboiler?
Zoals u in de bovenste tabel heeft kunnen zien zijn sommige warmtepompsystemen aanzienlijk duurder dan het plaatsen van een zonneboiler. Deze systemen worden veel bij nieuwbouw geplaatst terwijl een hybride warmtepomp of een lucht-water warmtepomp voor bestaande woningen een goede vervanger is van de hr-ketel. Een zonneboiler is goedkoper, maar levert niet altijd voldoende warm water. Ook deze optie is daarom bij bestaande woningen vaak een betere keuze dan bij nieuwbouw, waar u direct de juiste omstandigheden voor een warmtepomp kunt creëren.
Laat u goed informeren
De beste manier om een keuze te maken is door te kijken naar hoe energiezuinig uw woning is en door te spreken met een aantal specialisten. Een warmtepomp specialist kan u exact vertellen hoe efficiënt het apparaat zal zijn bij uw specifieke woning. Een combinatie van warmtepomp met zonnepanelen is ook populair, want dan vangt u het extra energieverbruik van de warmtepomp met de zonnepanelen op. De zonneboiler specialist rekent u ook duidelijk voor wat u aan uitgaven en inkomsten kunt verwachten. Met die informatie maakt u vervolgens een keuze. In beide gevallen is er een subsidie beschikbaar, genaamd de Investeringssubsidie Duurzame Energie, en wordt uw huishouden aanzienlijk minder afhankelijk van gas.
